23 marca 2022

Co to jest i na czym polega dozór elektroniczny?

Co to jest SDE i jak działa dozór elektroniczny, który coraz częściej wykorzystywany jest w prawie karnym? Dlaczego stał się ona tak popularny – zwłaszcza od 2020 roku? Jak dzięki nowoczesnym środkom technicznym można sprawować dozór nad skazanym? Są to zagadnienia, o których z przyjemnością Państwu opowiemy.

Co to jest dozór elektroniczny? 

Wraz z rozwojem technologii odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego nie jest tylko fikcją, którą większość osób zna z amerykańskich filmów o nastolatkach – takie rozwiązania wykorzystywane są nawet w Polsce!

Jak działa dozór elektroniczny? Jest to system znany pod skrótem SDE, dzięki któremu osoby skazane na pozbawienie wolności mogą odbywać swój wyrok w domu. Przed 2020 rokiem o ten “przywilej” mogły ubiegać się osoby, które skazane zostały na jeden rok więzienia. Od 31 marca 2020 roku przedział ten został poszerzony o 6 miesięcy.

Rodzaje dozoru elektronicznego

Dozór elektroniczny – ile godzin poza domem? Jaki zasięg ma rejestrator? Jak długo trzeba się ubiegać o karę w systemie SDE? To jedne z licznych pytań, na które można się natknąć przy okazji tego rozwiązania. Zacznijmy jednak od początku.

Aby uściślić to, jak działa dozór elektroniczny, należy w pierwszej kolejności wyszczególnić jego rodzaje. Wyróżniamy:

  • dozór stacjonarny – skazany w tym przypadku ma obowiązek przebywać o ustalonej godzinie we wskazanym miejscu,
  • dozór mobilny – w tym wariancie skazany jest śledzony i namierzany niezależnie od tego, gdzie się znajduje, 
  • dozór zbliżeniowy – w tym przypadku skazany musi zachować minimalną odległość od danej osoby. 

Jak to działa, że dozór elektroniczny jest tak skuteczny? Karę w tym przypadku egzekwuje sądowy kurator zawodowy, który ma obowiązek kontrolować skazanego wedle zasad zatwierdzonych przez sąd penitencjarny. 

Dozór elektroniczny – jak to jest z tymi “bransoletkami”? 

Już wiesz co to jest dozór elektroniczny i jak on działa. Za pomocą jakiego sprzętu można jednak egzekwować decyzję sądu? Do tego celu używa się specjalnych nadajników, popularnie nazywanych bransoletkami (zakłada się je na rękę albo na nogę). Sygnał z tych urządzeń odbierany jest i analizowany przez centralę oraz profesjonalne rejestratory.

Aby mieć pełen obraz tego, jak działa dozór elektroniczny, trzeba również rozwinąć temat samych rejestratorów. Są to urządzenia, które instaluje się w miejscu, w którym przebywa skazany. To one przechwytują sygnał (a nawet próby zdjęcia nadajnika!), a następnie przesyłają wszystko do centrali monitorowania. 

Najczęściej zadawane pytania przy okazji dozoru elektronicznego

Wyjaśniliśmy już dokładnie co to jest dozór elektroniczny, a także na jakiej zasadzie on działa. Postaramy się także odpowiedzieć na najczęściej stawiane i nurtujące pytania:

  • dozór elektroniczny – jaki zasięg ma rejestrator? – to nowoczesne urządzenie łapie zasięg na odległość 200 metrów (oczywiście zależy to też od samej specyfiki obiektu, w którym się znajduje),
  • kiedy złożyć wniosek o dozór elektroniczny? – można to zrobić zaraz po tym, jak uprawomocni się wyrok skazujący. W tym przypadku wniosek może złożyć sam skazany, jak i jego pełnomocnik, 
  • jak długo czeka się na dozór elektroniczny? – po złożeniu wniosku do odpowiedniego sądu decyzja powinna pojawić się w przeciągu 30 dni (oczywiście czas ten jest tylko umowny i zazwyczaj cały proces trwa krócej),
  • jak napisać harmonogram dnia do dozoru elektronicznego? – dokument ten powinien być przede wszystkim bardzo szczegółowy, rozpisany na przestrzeni tygodnia, gdzie każdy dzień jest starannie opisany (godziny pracy, wyjścia do kościoła, zajęcia dodatkowe, zakupy itd.),
  • dozór elektroniczny a umowa o pracę – jak to wygląda? – osoby, które wiedzą na czym polega dozór elektroniczny z pewnością docenią fakt, że system ten nie przekreśla życia zawodowego. Spisując harmonogram dnia należy uwzględnić w nim godziny pracy i podać lokalizację biura lub zakładu,
  • dozór elektroniczny a praca zmianowa – w systemie SDE skazany, po zatwierdzeniu harmonogramu, może chodzić do pracy, 
  • dozór elektroniczny – ile godzin poza domem? – jest to oczywiście ustalane indywidualnie, jednak trzeba pamiętać, że skazany nie może przebywać poza miejscem odbywania kary więcej niż 12 godzin dziennie.

Dozór elektroniczny – jakie trzeba spełnić warunki?

Przebrnęliśmy już przez to, na czym polega dozór elektroniczny. Jakie jednak trzeba spełnić kryteria, by sąd penitencjarny wyraził zgodę na tego typu rozwiązanie? Przede wszystkim skazany:

  • musi posiadać orzeczenie o karze pozbawienia wolności. Wysokość kary nie może jednak przekraczać roku i sześciu miesięcy,
  • nie może posiadać na swoim koncie wielu zatrzymań, ani być postrzegany jako  recydywista,
  • musi mieć stałe miejsce zamieszkania, by móc spokojnie odbywać swoją karę, 
  • mieszkając z innymi dorosłymi osobami musi uzyskać od nich zgodę na to, że może przebywać w budynku pod dozorem elektronicznym,
  • musi posiadać stałe miejsce zamieszkania, spełniające niezbędne normy techniczne. 

Nasza kancelaria adwokacka Lublin ma doświadczenie w sprawach o dozór elektroniczny. Oprócz tego nie jest nam obce: